Rabat
Fas'ın 1975'te emektar İspanyol sömürgesi Batı Sahra'yı topraklarına katmasının arkası esna Cezayir'in dayanak verdiği istiklal yanlısı Polisario Cephesi ile Rabat yönetimi ortada başlamış bulunan gerilim bitmeme ediyor.
Fas, bölgenin özlük egemenliğinde kalması icap ettiğini savunarak, egemenliği altında Batı Sahra'da "genişletilmiş özerklik" olmasını öneri ediyor. Polisario Cephesi ise Batı Sahra'nın ari talih bulunduğunu doğacak devam ediyor ve özlük kaderini atama düşüncesince plebisit çağrısında bulunuyor.
Batı Sahra sorunu, Fas ile Cezayir arasındaki ilişkilerde geçmişten beri huzursuzluğa bozukluk oluyor. Fas, Cezayir'i ayrılıkçı Polisario Cephesi'ni desteklemekle suçluyor. Cezayir'in de komşusu Fas'ın Batı Sahra'daki adımlarını desteklemediği biliniyor.
Yeni BM hususi Temsilcisi 2,5 sene sonraları atandı
Sorunun çözümü dair birlikte süredir dünkü evolüsyon yaşanmazken BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Mayıs 2019'da istifa fail Horst Köhler'in hesabına 6 Ekim'de Batı Sahra hususi Temsilciliğine Staffan de Mistura'yı atadığını duyurdu.
BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric de Roma'da düzenlemiş bulunduğu matbuat toplantısında, diplomatlık ve siyasette 40 yılı birlikte tomar deneyime cemaat De Mistura'nın "2020 günlü 2548 mahdut BM Güvenlik Konseyi (BMGK) sonucu ve öbür ilişik kararlar rehberliğinde taraflar, yandaki devletler ve öbür paydaşlar karışma edinmek neredeyse ilişik tamamı muhataplarla" çalışacağını söyledi.
BMGK'nin bahis konusu kararı, BM Barış Gücü MINURSO'nun (BM Batı Sahra Referandum Misyonu) fariza süresini uzatırken tamamı tarafları da krize hal bulunması düşüncesince BM Misyonu'na araştırma görevlisi olmaya çağırıyordu. Guterres, 27 Ağustos'ta da Rus dış birliktelikler uzmanı Alexander Ivanko'yu MINURSO'nun başkanlığına atamıştı.
Fas ile Polisario Cephesi arasındaki müzakerat durduruldu
Fas ile Polisario Cephesi arasındaki semere mütalaa turu 2018'e uzanıyor.
Eylül 2018'de zamanın BM Batı Sahra hususi Temsilcisi Köhler, tarafları Batı Sahra sorununu aytışmak neredeyse Cenevre'de birlikte masa çevresinde toplanmaya çağırdı.
Bu toplantılar Aralık 2018 ve 2019'un önce çeyreğinde çatışmanın tarafları bulunan Fas ve Polisario Cephesi ile müşahit devletler Cezayir ve Moritanya'nın katılımıyla gerçekleştirildi fakat rastgele birlikte semere alınamadı. Bugüne derece da mevzuyla ilişik ehemmiyetli birlikte evolüsyon yaşanmadı.
"Polisario ile hal amacında aşama atılması beklenen değil"
BM hususi Temsilciliğindeki dünkü atamanın arkası esna Batı Sahra problemininin çözümüne müteveccih atılacak dünkü adımlar beklenirken uzmanlar De Mistura'nın işinin aşırı da havadan olmadığını belirtiyor.
Fas'ın kuzeyinde arazi meydan Fez kentindeki Sidi Muhammed bin Abdullah Üniversitesinden arsıulusal münasebat profesörü Iyd es-Sadiki, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, "Polisario Cephesi ile barışçıl birlikte hal amacında ehemmiyetli birlikte aşama atılmasının beklenen olmadığını" söyledi.
Sadiki, "Yeni BM Temsilcisi'nin en birlikte tomar yapabileceği problemi kumanda etmek ve krizin büyümesini önlemek, zira arbede taraflarının birlikte diyalekt gestalt da bu mevzuda optimist olunmasına müsaade vermiyor." dedi.
De Mistura'nın bu noktada ehemmiyetli birlikte gösteriş oynamayacağı ve arbede yönlerini baştan aracısız görüşmeye inandırma etmekte zorlanacağı yorumunu karşılayıcı Sadiki, "Taraflar arasındaki aracısız görüşmeler baştan başlarsa, bu dünkü ajan düşüncesince iri birlikte muvaffakiyet olacak." niteleyerek konuştu.
"De Mistura'nın atanması müspet birlikte durum"
Fas'ta parlamentonun ikinci kanadını meydana getiren Danışmanlar Meclisinin emektar Dış İlişkiler Komisyonu Başkan Yardımcısı ve arsıulusal münasebat dalında araştırman Nebil el-Endülisi, "Taraflarının 2019'dan beri bu eda düşüncesince 12 talibi reddettikten sonraları De Mistura'yı benimseme etmesi, hassaten ensesi kalın birlikte diplomatik deneyime cemaat bulunduğu düşüncesince özlük içre müspet birlikte durum." niteleyerek konuştu.
Endülisi, "Batı Sahra sorunu, hassaten Fas ve Cezayir edinmek neredeyse tarafların hal bulma arzusuyla ilişik bulunduğu için, hal olmasına katkıda bulunan edinmek neredeyse tayin edilen şahsiyete müteallik değildir." ifadelerini kullandı.
Polisario Cephesi'nin Cezayir kısmına kesin bağımlılığını yayınlayan ve zayıflığını ortaya koyan Kerkerat olaylarının arkası esna mükemmel birlikte tecrit içre yaşadığına ayraç fail Endülisi, şunları kaydetti:
"Yeni BM Temsilcisi'nin başarısı, Cezayir tarafının bulunan çatışmadaki pozisyonu hassaten edinmek neredeyse Batı Sahra hastalığına müteallik açık birlikte gösterime cemaat olmasına ve Fas ile Cezayir ortada aracısız müzakerelerin olması icap ettiğini vurgulamasına bağlıdır. BM resmi sözcüsünün bilvasıta adına ayraç etmiş bulunduğu nesne de budur."
Cezayir'in Fas ile aracısız müzakerelere girmeyi reddediyor ve müzakerelerin Rabat ile "Polisario" ortada olması gerektiğine inandığını kaydeden Endülisi, "Fas, derinliğine süredir bitmeme fail bu çatışmayı bozma arzusunu dile getirmiştir ve arsıulusal dayanak ele geçiren muhtariyet önerisini sundu." dedi.
