Eskişehir
Öğretim üyeleri Doç. Dr. Mustafa Kulakcı ve Prof. Dr. Uğur Serincan, TÜBİTAK 1003 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı kapsamında 2018'de "Silisyum Alttaş Kullanarak Yüksek Verimli Esnek İnce Film Galyum Arsenik Güneş Hücrelerinin Büyütülmesi, Fabrikasyonu ve Karakterizasyonu" başlıklı plan düşüncesince dayanaklık etmek aldı.
Yaklaşık 3 salname emek vermek sonunda, normalde galyum sıçanotu alttaş (taban malzeme) üstünde imal edilen III-V grubu elastiki uslu film gün hücrelerini silisyum alttaşlar üstünden geliştiren Türk bilgelik insanları, ESTÜ Nanoboyut Araştırma Laboratuvarı'nda yerli tasarladıkları projeyle Milli Uzay Programı'na ulama sunmayı hedefliyor.
Patent de düzlük Kulakcı ve Serincan, çalışmayla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Türk Patent ve Marka Kurumu, Uluslararası Buluşçular Birliği Federasyonu (IFIA), Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı (WIPO), Avrupa Patent Ofisi (EPO) ve Türkiye Teknoloji Takımı Vakfının destekleriyle sabık ay İstanbul'da meydana gelen 6. İstanbul Uluslararası Buluş Fuarı ISIF'21'de de değerli madalyanın sahibi oldu.
Projenin yürütücüsü Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Kulakcı, AA muhabirine, uydularda, iklim ve feza araçlarında, askeri taşıtlarda fiyatlı bulunmasına karşın galyum sıçanotu tabanlı III-V grubu elastiki gün hücrelerinin kullanıldığını söyledi.
Kulakcı, Prof. Dr. Serincan ile oluşturdukları projeye dair şu detayları verdi:
"Esnek gün hücresi üretiminde fiyatlı galyum sıçanotu namına aşırı ehven ve alttaş teknolojisi aşırı elan kaslı silisyumu kullandık. Galyum arsenik, silisyumla karşılaştırdığınızda aşırı fiyatlı nezdinde malzeme. Proje kapsamında silisyum üstünden kaldırarak ürettiğimiz elastiki uslu gün hücreleri, galyum sıçanotu tabandan kaldırdığımızla az elan birbiriyle karşılaştırılabilir ölçüde başarım gösterdi. Gerçekleştirdiğimiz çalışmalarla III-V grubu fotovoltaik teknolojileri dalında iri kadran istihsal düşüncesince maliyet çalışan dünkü nezdinde kulvar açtığımıza inanıyoruz. Galyum sıçanotu tabanlı uslu film elastiki hücreler gelecekte aşırı ehemmiyetli nezdinde uygulayım bilimi olacak. Hücre teknolojisine dair kendisine III-V grubu gün hücresinin istihsal maliyetinin kestirmece yüzdelik 85-90'ı alttaştan geliyor."
"Hem bol bununla ortak esnek, gato nerede ise açılıp katlanabiliyor"
Kulakcı, yeryüzündeki gün hücresi uygulamalarında galyum sıçanotu (GaAs) tabanlıların aşırı fiyatlı olduğunu, dünya uygulamalarında aşırı iri miktarda elan az değerli silisyum hücrelerin kullanıldığını bildirdi.
Projelerinde uydu, uzay, havacılık ve askeri uygulayım bilimi sistemlerinde kullanılmak nerede ise galyum sıçanotu elastiki uslu film gün hücresini ehven değerli silisyum üstünden ürettiklerini özetleyen Kulakcı, şöyleki bitmeme etti:
"İki alttaş arasındaki maliyet büyüklüğe layıkıyla değişmekle beraberce 10 kattan yüzlerce kata derece çıkabiliyor. Galyum deposu aşırı sınırlıdır. Fotovoltaik (güneş panelleri ve hücreleriyle canlılık üretme) sektörü, optoelektronik (ışık enerjisi ile canlılık enerjisinin birbirine dönüşümünü inceleyici bilgelik dalı) sahası ve uz iletişim sahası hudutlu galyum sıçanotu kaynağını kırışmak zorundadır. O da tutarları artırıyor. Bu verimsiz döngüye hal hatırlamak düşüncesince nispeten ciddi bulunan bu hücre teknolojisini aşırı elan ehven bulunan silisyum üstünden ürettik. Pahalı nezdinde teknolojiyi elan ucuza üretmenin alternatifini açmış olduk.
III-V grubu elastiki uslu film hücreler, alttaş tabanlı konvansiyonel hücrelere layıkıyla aşırı elan fonksiyoneldirler. Hem bol bununla ortak esnek, gato nerede ise açılıp katlanabiliyor. Sıcaklık ve ışıma toleransı uslu olmasından çevre alttaş tabanlı muadillerine layıkıyla aşırı elan fazla. Verimliliği de aşırı fazla. Normalde galyum sıçanotu alttaşlar üstünden imal edilen bu elastiki uslu film hücrelerin üretimini silisyum üstünden önceki defa gerçekleştirdik. Türkiye'deki patentleme süreci tamamlandı. Yurt dışı patentini de kabul etmek üzereyiz."
Kulakcı, projeyi nezdinde etap elan encam atmak düşüncesince düzeltme süreçlerinin bitmeme ettiğini aktardı.
"Bunlar ciddi teknolojiler"
Çalışmada yer düzlük Prof. Dr. Uğur Serincan ise Milli Uzay Programı'nın Türk bilgelik kullanmakta olanları düşüncesince önemine değinerek, projeleriyle bu çalışmalara dayanaklık etmek verebileceklerini belirtti.
Enerjinin dünyanın en ehemmiyetli değerlerinden olduğuna ayraç fail Serincan, şunları kaydetti:
"Galyum sıçanotu tabanlı III-V grubu elastiki uslu film hücreleri üretebilmek ve nezdinde yandan da maliyeti dökmek aşırı önemli. Bunlar ciddi teknolojiler zira hem çıplak bununla ortak askeri uygulamaları bulunuyor. Maliyetini azaltıp imal edilen miktarı artırdığınızda çıplak alandaki uygulamaları da genişleyebiliyor. III-V grubu elastiki uslu film gün hücreleri, faziletkâr maliyeti ve hudutlu üretimleri dolayısıyla uydu, havacılık ve ya askeri bölgelerde kullanılıyor. Biz bu hücrelerin hem ehven hem elan iri ölçekte üretiminin bununla ortak yerli olmasının alternatifini açtık. Maliyeti alçak çekerek, bulunan silisyum teknolojileriyle tümleştirmek aşırı önemliydi. Bu ciddi yeri projemizle yakaladık. Projenin devamında değişik nezdinde çalışmamız elan var. Silisyum üstünden geliştirdiğimiz bu hızla gelişen teknolojinin verimini elan da tasarruf etmek istiyoruz. Ülkemiz düşüncesince aşırı iri nezdinde yarar oldu."
