Moskova
Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonraları bağımsızlığını duyuru fail Belarus, jeopolitik pozisyonu zımnında Rusya ile Avrupa’nın daim özen dalında oldu.
Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko yönetimini eleştiren Batı, 1996'da Lukaşenko'nun esasen cumhur reisi olabilmesine imkân sağlayıcı referandumu esbabımucibe göstererek ülkeye erinç önce müeyyide kararını 1997'de aldı.
Bu tarihten itibaren makul aralıklarla daim Lukaşenko’nun şahsı ve başka büyüklük görevlilerine müteveccih yaptırımlara Amerika de katıldı.
Avrupa Birliği (AB) ve Amerika ile ilişkilerdeki yüklülük 2 sene öncesine derece Lukaşenko'nun politikaları yardımıyla iyileşmeye akıllıcasına gitti.
Enerji ve konuşu açıdan Rusya'ya şişman miktarda tabi bulunan Belarus, Batı ile yakınlaştı. Bu kapsamda Batı, Belarus üstündeki birtakımı müeyyide kararlarını kaldırdı.
İlişkiler esasen bozuldu
Ancak 9 Ağustos 2020’de Belarus’taki cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde Batı ile münasebat esasen bilakis dönmeye başladı.
Bazı cumhur reisi yavuklu adayları ortada toprak düzlük blogger Sergey Tikhanovskiy, intihabat öncesinde düzeni bozacak çıkmaz vakalarını birleştirme etmek, bankacı Viktor Babariko da dünyalık ibra hikayelerinde başı yerde bulunarak hapse konuldu. Tikhanovskaya’nın hesabına benzeri Svetlana yavuklu oldu.
Seçim sandıkları hâlâ kapanmadan neticelere müteveccih protestolar başladı ve manşet kaba karışma etti.
Cumhurbaşkanlığı seçimleri hemen sonra Batı yaptırımları
Belarus’ta 9 Ağustos'ta meydana getirilen cumhurbaşkanlığı seçimlerini bulunan Cumhurbaşkanı Lukaşenko kazandı.
AB, ABD, İngiltere ve birtakımı Batı devletleri seçimlere alavere dalavere karıştırıldığı iddiasıyla seçme neticelerini tanımadığını açıkladı.
Ülkede günlerce devam eden gayrikanuni gösteriler Tikhanovskaya’nın önderliğinde birleştirme edildi. Tikhanovskaya yanında müddet sonraları Litvanya’ya, başka birtakımı aykırı esame de Polonya’ya kaçtı. Polonya’da muhalifler düşüncesince büyüklük desteği ile karargah kuruldu.
AB, seçimlere alavere dalavere karıştırıldığı öne sürülen sebebi haricinde Belarus'ta muhalefete edisyon yapıldığını da belirterek bu ülkeye yaptırımlar uygulamaya başladı.
Cumhurbaşkanı Lukaşenko'nun da karışma bulunduğu birtakımı büyüklük yetkililerine gezi kısıtlaması ve varlıkların dondurulması denli icraat getirilirken, büyüklük şirketlerine müteveccih yaptırımlara gidildi.
AB devletleri başkaca 23 Mayıs'ta Atina-Vilnius seferini karşılayıcı Ryanair geçici uçağının bomba suç duyurusu hesabına Belarus’un başkenti Minsk'e indirilmesi ve uçaktaki Belarus yurttaşı aykırı Roman Protaseviç'in gözaltına katılması zımnında Belarus iklim yolu şirketlerine AB iklim bölgesini kapattı.
Belarus AB ile Geri Kabul Anlaşması'nı askıya aldı
Bu arada Belarus da AB ile Geri Kabul Anlaşması’nı askıya aldı. Lukaşenko 6 Temmuz’da icra ettiği konuşmada, Rusya ve Belarus’a müteveccih Batı’nın tutumlarından sonraları bundan sonraları savaştan kaçan müşterilerini kendilerinin alamayacağını anlatım etti.
Avrupa’ya geçirmek kıl payı Belarus’a mevrut sığınmacıları ülkede tutmayacaklarını kail Lukaşenko, "Polonya, Litvanya, Letonya, Ukrayna ile sınırlarımızı kapatacağımızı ve Afganistan, İran, Irak, Libya, Suriye, Tunus’tan mevrut sığınmacılar düşüncesince ‘yerleşim yeri’ bir duruma geleceğimizi düşünenler yanılıyorlar. Biz, tek kimseyi tutmayacağız. Onlar bizlere gelmiyorlar, aydınlanmış, sıcak, şen Avrupa’ya gidiyorlar." değerlendirmesinde bulundu.
Son aylarda AB, Belarus yönetimini Irak denli ülkelerden göçmenleri getirerek AB devletleri Polonya, Litvanya ve Letonya sınırlarına göndermek, "düzensiz toprak kayması anahtar kendisine geçirmek ve Birlik'i bu yolla istikrarsızlaştırmaya çalışmakla" suçluyordu.
Batı’nın baskısına "Birlik Devleti ve kuma askeri doktrin" cevabı
Batı’nın bu baskıları karşısında konuşu kendisine namüsait boğazdan adam olmak düşüncesince Belarus, rotasını Rusya’ya çevirdi.
Belarus, Rusya ile "Birlik Devleti" periyodunu hızlandırdı. İki büyüklük ortada sınırları kaldıran, konuşu ve içtimai entegrasyonu sağlayıcı "Rusya-Belarus Birlik Devleti" yapısına müteveccih geçim 1997’de imzalanmış, 2000 senesinde yürürlüğe girmişti.
4 Kasım'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, konuşu ve içtimai bölgelerde dü ülkenin entegrasyonuna müteveccih bütünlük programını onaylayan kararnameyi imzaladı.
Programda toprak düzlük 28 maddelik kez haritasında, dü iklim ortada ekonomi, enerji, tarım, gezim ve içtimai mevzularda bütünleşme mevzuları toprak alıyor.
Putin ve Lukaşenko, bu kararname ile beraberce içinde ne bulunduğu ehliyetli kendisine açıklanmayan dü iklim ortada "Birlik Devleti Savaş Doktrini"ni de onayladı.
Belarus ile AB’yi erinç karşıya getirdi
Her dü liderin bu anlaşmaları imzalamasından endamsız yanında müddet sonraları 8 Kasım'da rakamları 2 binin üzerinde, Avrupa’ya muhaceret arayışıyla Belarus’tan Polonya’ya geçmeye etkin gruplar sınıra dayandı.
Polonyalı yetkililer, göçmenlerin ülkeye geçmiş olmasına müsaade vermeyeceklerini, antre yapabilenleri de Belarus’a art göndereceklerini duyurdu.
Belarus-Polonya sınırında Avrupa'ya muhaceret arayışında bulunan aşırı sayıda bireyin mevcudiyeti, dü iklim ortada tansiyonu yükseltti.
Belarus, Polonya'yı Avrupa'ya muhaceret arayışındaki şahıslara insancasına prosedür göstermemekle, Polonya yönetimi ise Belarus'u bu insanları siyasal anahtar kendisine kullanmakla suçladı.
AB de sınırdaki bu halden ötürü Belarus yönetimini "göçmenleri geçirmek ve AB sınırlarına gitmeye motivasyon etmekle" suçlama etti.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Polonya ile Belarus sınırındaki krizin arkası sıra AB üyesi ülkelerden Belaruslu yetkililere müteveccih esnetilmiş müeyyide rejimini onaylaması çağrısında bulundu.
