Paris
Fransa'da sarı yeleklilerin eylemleri fuel oil zamlarına ve biçimsiz hesaplı koşullara reaksiyon yerine 17 Kasım 2018'de başladı. Bu gösteriler giderek Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron yönetimine hakkında isyana ve öfkeye dönüşerek çabucak evren gündemine mühür vurdu.
Başkent Paris'te kısaca 300 bin kişin katılımıyla süregelen sarı yelekliler eylemlerinde, akıbet yılların en şişman sertlik vakaları yaşandı. Paris ve ayrışık kentlerin sokakları, kolluk ile eylemciler arasındaki çatışmalara, vasıtaların ve ayrışık maddelerin ateşe verilmesine oyunluk oldu.
Gösterilerin başta geçmiş 2 senesinde polisin protestoculara ve gazetecilere uyguladığı sertlik tartışılan konuların başlangıcında gelmesi de dikkati çekti.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını dolayısıyla ülkede getirilen tedbirler ve sokağa çıkacak kısıtlaması dolayısıyla sabık sene demonstrasyon düzenleyemeyen sarı yelekliler akıbet aylarda cumartesi günleri eylemler yapsa da ortaklık aşırı ceninisakıt oldu.
Sarı yelekliler başta toplumsal iletişim araçları üstünden Fransızları seferber etmeye çalıştı fakat sokağa çıkanların sayısı mergup seviyeye ulaşamadı.
Ülkede 17 Kasım'da piyasaya sürülen birlikte ankete göre, iştirakçilerin yüzdelik 40'ı sarı yelekliler hareketine andıran hissettiğini belirtti. Gösterilerin geçmiş aylarında bu nicelik kısaca yüzdelik 80 yerine belirlenmişti.
Ancak gösterilerin camianın şişman bölümünün madun ve ölçülü gelirli şahısların yaşamış olduğu hesaplı zorlukların bilincine varmasını sağlamış olduğu değerlendiriliyor. Salgının etkisiyle akıbet haftalarda Avrupa vatanlarında erke fiyatlarının artarak çoğalması ve yaşamın elan da fiyatlı bir duruma gelmesi, sarı yeleklilerin ortaya depar belgesi nedeni olmuştu. Bu bağlamda sarı yeleklilerin gösterilerinin akıbeti, elan canlı bir duruma gelip gelmeyeceği ve katılımın artıp artmayacağı alçalma konusu oldu.
Fransa Ulusal Araştırma Merkezi (CNRS) Araştırmacısı ve "Sarı yeleklilerin Küçük Sosyolojisi" anlı şanlı kitabın yazarı Christian Le Bart, meydana getirdiği açıklamada, sarı yeleklilerin eylemlerinin giriş nedenlerinin hala uygulanan bulunduğunu vurguladı.
Alım gücünün elan da düştüğünü ve sahn ile hesaplı şartların iyileşmediğini anlatım fail Le Bart, sarı yeleklilerin taleplerinin karşılanmadığını ve acemi birlikte hareketin oluşabileceğini kaydetti.
Bir eylemde polisin kullandığı plastik kurşun dolayısıyla bakış açısından vurulan sarı yeleklilerin liderlerinden Jerome Rodrigues, meydana getirdiği açıklamada, Fransızları abuhava genelinde erte gösterilere katılmaya çağırma etti.
Rodrigues, sarı yeleklilerin fuel oil fiyatlarına getirilen bindirim dolayısıyla ortaya çıktığını, çağ bu ücretlerin 2018'e layıkıyla yüzdelik 20 elan efdal bulunduğunu anlatım ederek bundan dolayı elan birlikte tomar sokaklara inmelere icap ettiğini söyledi.
Birçok sarı yelekli liderlerin ortada mücadelesini hala sürdüren biricik can yerine öne çıkan Rodrigues, Fransızların yaşamış olduğu hesaplı hastalıkların bundan sonra fuel oil tutarları ile sınırlanmış kalmadığını belirtti.
Rodrigues, 3 yılda hükümetten talebine mukamele işçilere hemen biricik seferlik birlikte prim verildiğini belirterek şahısların birlikte bölümünün yaşamış olduğu hesaplı güçlük dolayısıyla cumartesi günleri gösterilere katılamadıklarını kaydetti.
Öte taraftan sarı yeleklilere dayanaklık etmek sağlayan iş insanı Fabrice Grimal, hoca Clara Egger ve şöför Eric Drouet ve aktivist Jacline Mouraud, Nisan 2022'de düzenlenecek cumhur reisi seçimine adaylıklarını açıkladı.
Fransız polisi şiddete meyilli, dengelem ağır
Sarı yeleklilerin başta geçmiş 2 senesinde düzenlemiş olduğu eylemlerindeki kolluk şiddetinin bilançosu, ülkedeki düzenlilik güçlerinin şiddete akıntılı bulunduğunu ve orantısız kuvvet kullandığını ortaya koyuyor.
Polisler gösterilerde eylemcilere hakkında biber gazının birlikte doğal yel yağı lambası yağı el bombası ve plastik kurşun kullanmakta engel görmüyor.
Yasalara göre, düzenlilik güçlerinin plastik kurşun ve doğal yel yağı lambası yağı el bombasıyla insanların kafasını amaç alması yasaklanıyor. Buna karşın kolluk çoğunlukla gazetecileri ve göstericileri amaç alıyor.
Mediapart genel ağ sitesinin gazeteci David Dufresne ile meydana getirdiği çalışmaya göre, kolluk sertliği dolayısıyla 127'si gazeteci edinmek gibi 770 can yaralandı, 5 ferdin eli koptu, 30 can gözünü kaybetti.
Toplam 11 ferdin öldüğü gösterilerde 4 kişi, polisin kullandığı defans araçları dolayısıyla hayatını yitirdi. Eylemlerde başkaca matbuat özgürlüğü kolluk çeşidinden 194 kat ihlal edildi.
İnsan hakları savunucusu Avrupa kelimesiz kaldı
İlk evrede sarı yeleklilerin protestolarına kelimesiz artan Birleşmiş Milletler, kolluk sertliği dolayısıyla gaileli bilançosunun artmasının arkası esna hükümete diyalog ve orantısız kuvvet kullanımına bağlı iddialarla ait anket açması çağrısında bulundu.
Öte taraftan nice ülkede planlı protestolara aceleci reaksiyon yayınlayan ve ölçülülük çağrısında mevcut Avrupa Birliği (AB), Fransa'nın kolluk sertliğini görmezden geldi.
Demokrasi, anlatım ve içtima özgürlüğü ile insanoğlu hakları savunucusu rolünü canlandıran Avrupa, Fransa'daki kolluk şiddetine kelimesiz kalmaya bitmeme ediyor.
- Gösterilerin hesaplı zararı
Eylemlerin geçmiş senesinde abuhava ekonomisi de şişman çıban aldı. Gösterilerin düzenlenmiş olduğu bölgelerdeki esnafın iş hacmi kaybı, yüzdelik 20-30 yerine belirlendi.
Alışveriş merkezleri 2 bilyon avro, mağaza, şube yahut araçları dokunca görenlere ifa karşıcı sigorta şirketleri 217 milyon ekü ve besin piyasası ise kısaca 13 bilyon ekü dokunca etti.
Macron'un sarı yeleklilerin talebine mukamele yerine almış olduğu önlemlerin bedeli de 17 bilyon ekü yerine hesaplandı. Ayrıca gösteriler dolayısıyla birlikte tomar himmet karşıcı kolluk ve jandarmaya ödenen ücretlerin toplamı 46 milyon ekü yerine belirlendi. Gösterilerde dokunca gören biçim radarları da 71 milyon ekü maliyete hastalık oldu.
Esnafın eylemlerde uğramış olduğu dokunca dolayısıyla de 75 bin can aylak kaldı.
Gösteriler, hemen ekonomiyi değil turistlerin dip nazarıitibar gösterdiği Paris'i menfi etkiledi. Eylemlerin geçmiş aylarında Paris'e meydana getirilen arsıulusal uçuşlarda yüzdelik 5 ile 10 ortada düşme yaşandı.
