Cenevre
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, dünkü yüz koronavirüs (Kovid-19) aşılamalarının hızlanması düşüncesince aşı üreten abuhava ve firmalara buluş belgesi hakkından feragat ika çağrısında bulundu.
Ghebreyesus, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ile düzenlemiş olduğu eş matbuat toplantısında icra ettiği konuşmada, global çapta Kovid-19 aşılamalarındaki eşitsizliğe ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Gelişmiş ve yukarı itidalli gelirli devletlerde şimdiye denli imal edilen aşı dozlarının yüzdelik 75'inin uygulandığını tamlayan Ghebreyesus, bağan gelirli devletlere vasıl düze oranının, hayattaki düze miktarının yüzdelik birinin yarısından caba az olduğuna aksan yaparak, "Afrika'da aşılarını tamamlayanların sayısı yüzdelik 5'in caba altında." dedi.
Ghebreyesus, DSÖ'nün ilkgüz sonuna denli topu topu devletlerin nüfusunun yüzdelik 10'unun aşılanması hedefini hatırlattı ve "Şimdiye denli 58 abuhava bu maksadı gerçekleştirebildi." sanarak konuştu.
DSÖ'nün, bu sene sonuna denli topu topu abuhava nüfuslarının yüzdelik 40'ının, 2022 ortasına denli ise yüzdelik 70'inin aşılanmasını hedeflediğini tamlayan Ghebreyesus, "Bu hedefin gerçekleşmesi düşüncesince minimum 11 bilyon düze aşı gerekecektir. Söz konusu maksata yetişebilmek düşüncesince ehliyetli aşı tedarikleri bulunmaktadır. mühim olan, bu dozların adaletli indinde biçimde dağıtılmasıdır." ifadelerini kullandı.
Ghebreyesus, aşı dağılımı ve uygulamasında eşitliğin, global bağışıklık, evren ekonomilerinin baştan açılması ve dünkü Kovid-19 varyantlarının ortaya çıkmasında taşımış olduğu ciddiyete aksan yaptı.
BM ve DSÖ, buluş belgesi hakkı feragatini desteklemektedir
Kovid-19 aşılamalarının hızlandırılması ve aşılamada adaletin sağlanması düşüncesince aşı üreticilerinden buluş belgesi hakkı feragati istem fail Ghebreyesus, şu ifadeleri kullandı:
"Salgınla baş başa aynısı benzeşim yepyeni senelerden geçiyoruz. Patent hakkı feragatini demincek kullanmayacaksak ne devir kullanacağız? Bence aşı üreticisi şirketler ve devletler bu suali kendilerine sormalıdır. Biz tek ülkeyi yahut firmayı zorlayamayız, ancak bu suali tekiden çıkarlarını sorgulamalarını sağlayabiliriz. Bundan evvel buluş belgesi hakkı feragatini savunmayan devletlere sebep feragat etmediklerini sorduğumuzda, bunun indinde faydası olmayacağı görüşünü savundular. Biz de buna rağmen kendilerine, 'Faydası olamayacağını buyurmak hesabına sebep denemiyorsunuz?' sorusunu sorduk."
Ghebreyesus, buluş belgesi hakkı feragatinin dünyada aşı arzını artıracağını ve uygulayım bilimi paylaşımı yardımıyla domestik aşı üretiminin isteklendirme edilerek aşı dağılımının kolaylaşacağı görüşünü savundu.
Salgınla uğraş düşüncesince gelişigüzel yöntemin kullanılması icap ettiğinin altını çizen Ghebreyesus, "Birleşmiş Milletler ve DSÖ, pandeminin arama dibine alınmasını getirmek düşüncesince buluş belgesi hakkı feragati engelleme öbür gelişigüzel ayrışık düşüncesi desteklemektedir." dedi.
Ghebreyesus, aşı üreticisi firmaları buluş belgesi hakkı feragatine irsal edebilmek düşüncesince hükümetlere, yetiştirici firmalara isteklendirme ifa çağrısında bulundu.
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), mayıs ayında, Hindistan ve Güney Afrika Cumhuriyeti ilkin peyda etmek neredeyse kimi unsur devletlerin Kovid-19 salgınının tedavisi, tanısı ve yayılmasının önlenmesi düşüncesince aşı üreticilerinin buluş belgesi hakkından vazgeçmesine müteveccih talebini görüşmeyi bildirme etmişti.
