Cezayir
Cezayir Ulusal Halk Meclisi Başkan Yardımcısı Yusuf Acise, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, üyesi bulunduğu Barış Toplum Hareketi milletvekilleri namına Fransız sömürgesini töhmet sayacak yasa tasarısını Meclise getireceklerini söyledi.
Acise, Macron'un "Fransız sömürgesinden ilk Cezayir ulusu mevcut mıydı?" ifadesini kullandığı ve "Cezayir tarihinin Fransa kini üstünde düz yazı edildiğini" encam sürdüğü açıklamalarını "açık birlikte saldırı" halinde niteleyerek, bu söyleyiş üstünde bahis konusu kanun tasarısı düşüncesince aşama attıklarını belirtti.
Yasa tasarısının Meclis içerisindeki ayrımlı gruplarla sükunet ve ağırlık ortamında görüşüldüğüne dikkati çekici Acise, "Meclisteki hepsi oluşumların onaylayacağı, türel altyapısı müheyya birlikte tasarı olması düşüncesince çalışıldığına" ayraç etti.
Cezayir teşri sistemine göre, parlamenterlerin onayladığı kanun teklifi ilk Meclis başkanlığına sunuluyor, buradan diploma düşüncesince hükümete gidiyor ve peşi esna da Cumhurbaşkanı'nın imzasıyla yürürlüğe giriyor.
Yasa 1830-1962 yıllarındaki Fransız sömürgesini ele alacak
Öte taraftan Orta Doğu Araştırmaları Merkezi (ORSAM) Kuzey Afrika Araştırmacısı Abdunnur Tumi, yasanın hâlâ tedarik etabında bulunduğunu ve 1830 ile 1962 arasındaki Fransız sömürge çağında yaşanmış olan vakalara bağlı yaptırımları içerebileceğini belirtti.
Yasa tasarısının "sembolik" öneminin yanında Fransa'ya müteveccih birtakımı kararları da içerebileceğini kaydeden Tumi, Cezayir'de akıbet günlerde oluşan Fransa karşıtı iklim kararı yasanın Meclisten geçeceğini ve Cumhurbaşkanı'nın da onaylayacağını düşündüğünü söyledi.
Tumi, "Yasanın yaşama geçmesi, dü dünya arasındaki sonsuz gerilimi hâlâ da tırmandırabilir. İki önder de özlük tabanını savunmaya çalışıyor. Fransa'da Macron, intihabat yaklaşırken saf oyları bildirme etmek düşüncesince çalışıyor. Ancak saf ve baş döndürücü saf böylesi birlikte adımı (yasa tasarısını) reddedecektir. Cezayir'de de Fransa'nın katliamları rastgele devir töhmet bildirme edilecek." dedi.
Benzer birlikte yasanın emektar Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika çağında de gündeme geldiğini hatırlatan Tumi, bugün Cezayir düşüncesince lehçe denklemin ayrımlı bulunduğunu ve Fransa karşıtı tutumun aşkın efdal seyrettiğini laflarına ekledi.
Macron'dan Fransa'nın Cezayir'deki sömürge geçmişine bağlı kesinleşmemiş açıklamalar
Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un Le Monde gazetesinde toprak meydan Cezayir'e müteveccih suçlayıcı ifadeleri, dü dünya arasındaki gerginliği baştan tırmandırdı.
Cezayir'de "askeri-siyasi birlikte sistemin hâkimiyet sürdüğünü ve ülkenin resmi tarihinin bütün bütün baştan yazıldığını, gerçeklere dayanmadığını ve Fransa'ya antagonizm üstünde düz yazı edildiğini" encam devam eden Macron, "Cezayir'in birlikte millet namına inşası, izlenmesi müstelzim birlikte fenomendir. Fransız sömürgesinden ilk Cezayir ulusu mevcut mıydı? Soru bu. (Cezayir'de) Daha ilk sömürgeler vardı. Türkiye'nin Cezayir'de oynadığı görevi ve kurduğu hakimiyeti ağız ağıza unutturabilmesi beni büyüledi ve yegâne sömürgecinin kılıç olduğumuzu açıklamak, bu harika. Cezayirliler buna inanıyor." ifadelerini kullanmıştı.
Bunun üstünde Cezayir Cumhurbaşkanlığından meydana getirilen bağlanmış açıklamada, Macron'un ifadeleri "Fransız sömürgeciliğine gönül rahatlığı direngen 5 milyondan birlikte tomar şehidin anısına müteveccih bildirme edilemez birlikte hakaret" halinde vasıflandırılmış ve kınanmıştı.
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun'un, ülkesinin Paris Büyükelçisi Muhammed Anter Davud'u danışma düşüncesince hemen arka çağırdığı bildirilmişti.
Ayrıca Cezayir'in iklim alanını Fransız askeri uçaklarına kapattığı duyurulmuştu.
Macron'dan arka adım
Tansiyonun yükselmesi üstünde Macron, "France Inter" kanalına verdiği röportajda, ülkesiyle Cezayir arasındaki huzursuzluğun geçmesini dilediğini söyledi.
Macron, Cezayir Cumhurbaşkanı Tebbun ile ortada ince içten birlikte alım satım bulunduğunu belirterek "Umarım, vaziyeti sakinleştirebiliriz zira aykırı konuşarak tekâmül sağlanacağına inanıyorum." ifadesini kullandı.
Fransa'yı Cezayir tarihindeki sorumluluğunda mazeretli gösteremeyeceğini dile getiren Macron, dü dünya arasındaki anlaşmazlıklara karşın ilişkilerde güzel yönde tekâmül olmasını istediğini belirtti.
