ABD'de sanat, bilgelik ve değişen teknolojinin kesiştiği ehemmiyetli sergilere ev sahipliği fail “Artec House” acemi muhtelit sergisinde Türk heykeltıraş Server Demirtaş'ı ağırladı. Başkent Washington'da 27 Eylül'de kapılarını açan ve Uluslararası Nörobilim Derneği'nin (Society for Neuroscience) 50. yapı yıldönümü vesilesiyle hazırlanmakta bulunan “Life of a Neuron (Bir Nöronun Hayatı)" isminde sergide Demirtaş'ın hareketli heykeli de toprak aldı. "Stres" mevzulu heykel, değme devir yüzlerce ferdin görüşme etmiş bulunduğu sergide büyük ilgi çekiyor.
"Artec House firması benden hakeza birlikte heykel yapmamı arzu etti"
Demirtaş, esasen ressam olduğunu, heykel yaparak konusunu henüz elleme izah edebileceğini düşündüğünü, sonuç 25-30 senedir hareketli heykeller yaptığına değindi. Washington'daki sergide ziyaretçilere maruz heykelin mevzusunun "stres" bulunduğunu tamlayan Demirtaş, "Artec House firması benden hakeza birlikte heykel yapmamı arzu etti. Ben de olabilir dedim. Böyle başladık heykelin yapımına" ifadelerini kullandı.
"Ne yapacaklarını bilemeyen kişilerin daraltılmış ve küçültülmüş alanlarındaki hüzünlerini söylemeye çalıştım"
Demirtaş, "Daha evvela de 'itiş kakış' niteleyerek birlikte heykelim vardı. Bu heykelde de birlikte araya sıkışmış insanoğlu ne yapacaklarını bilemiyorlar, zorla gruptan da ayrılmıyorlar. Bir eş kabil öz içlerine sinmişler. Bazen itişip kakışıyorlar, bunun da anca birlikte tesiri var. Yani onların daraltılmış ve küçültülmüş alanlarındaki hüzünlerini söylemeye çalıştım, henüz eski işlerim de huruç vardı mesela. Bir yerden birlikte yere gidiyorlar, boş yurtsuz kalmışlar. Bu benim baş döndürücü ilgimi çekiyordu" niteleyerek heykelin hikayesine değindi. "Bunun acısını bildirmek gayrimümkün yani, bunu fakat canlı bilir" diyen Demirtaş, "O sokakta kalan, yatacak birlikte toprak bulmayan, itilip kakılan, bedel verilmemiş kadınlar, kızlar, erkekler, onlar bilirler aslında. Benim yaptığım nelerdir ki, birlikte nebzecik birlikte şey. Bir temas, şahıslara birlikte uyartı gibi, anca birlikte duygumu anlatıyorum onlara" ifadelerini kullandı.
"Elektronik tek nesne yok. Her nesne mekanik"
Kinetik heykelinin içeriğin değgin bilgiler de sağlayan Demirtaş, "Alt bölümünde birlikte işleyiş var. Elektronik tek nesne yok. Her nesne mekanik. Diskler dönüyor otomatlar gibi. O disklerin üstündeki füru da yukarıdaki heykellere mekanizmalar vasıtasıyla, polat teller yoluyla hareket ediyor. Aslında kullandığım formül açısında da hakeza baş döndürücü yazılım, ahacık elektronik beyin anca birlikte şeyler yok. Daha elhak onu bilmiyorum. Benim bildiğim mekaniği yapmak. Onun düşüncesince hakeza birlikte mekanik işleyiş benim hoşuma gidiyor ve becerebileceğim alan" dedi.
"Amacım henüz baş döndürücü adamla kuma birlikte nesne yakalamak"
Demirtaş sonuç zamanlarda düzentileme sahasına ağırlıklı kendisine yerlerinden, yurtlarından edilmiş kişilerin hayatlarına toprak verdiğini belirterek, "Kim bunlar, ne yapıyorlar, bunlar birlikte eş mi kabil değme daim sorular geliyor. Aslında onların birlikte eş ve benzerleri olmasının birlikte önemi yok, onlar insan. Yani sıkıntıdaki insanlar. Çok muhtemelen ruhsal gerilim altında. Ama elden göçerler namevcut ki hayatta. Göçmenler de başağrısı yaşamıyor mu? Üstelik fakiriyle zenginiyle her insanın kendine uyarınca birlikte derdi var. Ben esasen bu âlemşümul boyuttaki mevcut olmanın, sen de bekâr kaldığın zaman, uyuduğun devir birlikte istifham sormuyor musun kendine, ego kimim, ne yapıyorum, neredeyim, benim vatanım neresi kabil soruları soruyorsun. Ben esasen o şeyleri de fikren yani. Amacım henüz baş döndürücü adamla kuma birlikte nesne yakalamak, onu kırışmak duygusu, düşüncesindeyim. Onun düşüncesince yapıyorum bu heykelleri" dedi. Demirtaş, "Birisiyle paylaşmak, onların beğenisini ve duygusunu döşemek için, anımsatmak için. Hem kendim de bahtiyar olacağım bu biçimde birlikte denyo kurmuş olacağım. Senin beğenmen, onunla ilgilenmen bana birlikte nesne oluyor, uyarıyor beni yani, bitmiş bu akilane duygudasın, yürü yönünde hakeza birlikte cümbüş yaşıyorum" biçiminde konuştu.
Serginin ziyaretçi sorumlusu Lena ise sanatçıların deneyimsel ve uygulayım bilimi odaklı zanaat eserlerini paylaşmış bulunduğu ve şahıslara sabah yeli verdiği Artec House'ta olduklarını belirterek, "Stresin tesiri hesabına sanatçıyı bizimle bu mevzularda değişik vizyonlar paylaşmaya çağırma ettik" dedi. Lena, "İnsanlar onu eskiden gördüklerinde hareket edebildiklerini ayırt etmiyorlar, taştan işlenmiş kabil görünüyor zorla yaklaştığınızda figürün küçüldüğünü görüyorsunuz. Onların sahasına giren acemi birlikte insana ruhsal gerilim etkeni kendisine reaksiyon verdiklerini görüyorsunuz ve bu stres, yaşadığımızda ne bulunduğu fikrini yeteri kadar elleme birlikte biçimde iletiyor. Çünkü içgüdülü tepkimiz, o ortamda kazanmak istemediğimiz negatif birlikte şeyden uzaklaşmak. Aslında bizlere bulunan budur. Hücresel kurda nöronlar da ruhsal gerilim yaşadığımızda küçülür. Bu sebepten dolayı 'Bir Nöronun Hayatı' sergisini açtık. Bilim adamları ve sanatçılar ortada andıran birlikte teşrikimesai oldu" dedi.
“Life of a Neuron” (Bir Nöronun Hayatı) sergisi 28 Kasım'da sonuç bulacak.
Ayten Mammadova
