İstanbul
Çin’in birlikte parçası adına görmüş olduğu ve icabında ağır kullanarak toplaşma lafı verdiği Tayvan civarlarında sonuç çağda yaşanmış olan askeri çabukluk gerilimi tırmandırdı.
Tayvan dair arka aşama atmaya yanaşmayan Washington ve Pekin yönetimleri, öz görüşlerine global dayanak anımsamak düşüncesince kampanyalar başlattı.
ABD ve Çin ortada dünkü sıfır Tayvan anlaşmazlığı derinliğine senelerdir bozuk ilişkilere illet olurken, sonuç çağda dü iklim ortada yüklülük ayrımlı birlikte noktaya ulaştı.
ABD Başkanı Joe Biden, 21 Ekim'de CNN televizyonuna icra ettiği açıklamada, birlikte Çin saldırısı yerinde Tayvan'ı savunacaklarını söylemişti. Çin, Biden'ın laflarına reaksiyon göstermişti.
Öte taraftan dün, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Tayvan'ın Birleşmiş Milletler (BM) kuruluşlarına alınması ve BM faaliyetlerinde gösteriş alması düşüncesince çağrıda bulundu.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın arkası esna çıkan iç harpte Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu duyuru etmesi üstüne Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da bitmeme ettiğini doğacak sürerek istiklal duyuru etmişti.
Bu teşebbüs Çin çeşidinden benimseme edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e denli Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i özümleme etmişti. 1950'ler ve 1960'larda baş döndürücü sayıda ülkenin diplomatik alım satım tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin arkası esna 1971'de BM Genel Kurulunda meydana getirilen oylamada Pekin hükümetinin Çin'in biricik yasal mümessili benimseme edilmesiyle Tayvan'ın arsıulusal örgütlerdeki pozisyonu belgisiz duruma gelmişti.
Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan’ın öz topraklarının parçası bulunduğunu savunuyor. Çin, geçit ve çevresindeki askeri varlığının beraberinde Tayvan'ın evren ülkeleriyle bağımsız diplomatik ilgiler kurmasına, BM'de ve öbür arsıulusal kuruluşlarda özümleme edilmesine erinç çıkıyor.
