Antalya
Afganistan'daki Taliban geçici hükümetinin Dışişleri Bakan Vekili Emirhan Muttaki, ABD ile ilişkilerin iyiye doğru gittiğini belirterek, "Afganistan'ın politikası ekonomi odaklıdır ve bu nedenle tüm dünya ülkeleriyle iyi ilişkiler geliştirmek mümkündür." dedi.
Geçici hükümetin Dışişleri Bakan Vekili Muttaki, Antalya NEST Kongre Merkezi'nde düzenlenen, Anadolu Ajansının (AA) "Global İletişim Ortağı" olduğu Antalya Diplomasi Forumu 2022 (ADF) kapsamında AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Afganistan'da kapsayıcı bir hükümetin ne zaman kurulacağı sorusuna Muttaki, Taliban hükümetinin Afganistan'da geçici bir kabine oluşturduğunu hatırlatarak, "Afganistan İslam Emirliği tarafından atanan geçici kabine son 6 ayda harika bir iş çıkardı. Ekonomik, güvenlik ve sosyal durumun iyileştirilmesi için de hala çaba sarf ediliyor. Hükümetteki bu reformlar, hükümetin kademeli olarak gelişmesine yol açmıştır ancak bu sürecin (kapsayıcı hükümet) ne zaman gerçekleşeceğini öngöremiyorum." dedi.
Muttaki, Taliban hükümetinin iktidarı ele almasının ardından komşu ülkeler başta olmak üzere Arap ve İslam dünyası ve bölge ülkeleriyle ilişkiler kurduklarını söyleyerek, şunları kaydetti:
"Avrupa ve ABD ile de iyi görüşmelerimiz var. Allah'a hamdolsun bizimle etkileşimlerinde bize resmi şekilde tanınmış bir devlet olarak bakıyorlar. Zorlama nedenlerle bizi tanımayabilirler ancak uygulamada bize resmi olarak tanınan bir ülke gibi davranılıyor."
"Türkiye'nin insani yardım konusundaki desteği için minnettarız"
Bakan Vekili Muttaki, Türkiye'nin de aralarında olduğu tüm komşu ülkelerle iyi ilişkiler kurduklarını vurguladı.
"Kabil'deki Türk Büyükelçiliği ilk günden beri faaliyet gösteriyor." diyen Muttaki, "Türkiye ile iyi görüşmelerimiz ve ilişkilerimiz var. Kabil ile Türkiye arasında da uçuşlar var. Türkiye'nin insani yardım konusundaki desteği için minnettarız. Türkiye ile ilişkilerimiz her geçen gün daha iyiye gidiyor." ifadelerini kullandı.
Kabil Havalimanı'nın yönetimi ve güvenliği konusunda Türkiye ve Katar hükümetleriyle görüşmelerde bulunduklarını aktaran Muttaki, "Henüz üzerinde anlaşmaya varılmamış bazı konular var. Önümüzdeki toplantılarda bunun gerçekleşeceğini ve çalışmaların başlayacağını umuyoruz." diye konuştu.
Afganistan'a ait mali varlıkların ABD tarafından dondurulmasıyla ilgili soruya ise Muttaki, şu cevabı verdi:
"Afganistan'ın mali varlığı, ABD'de yasa dışı bir şekilde donduruldu. Bu sermaye Afganistan halkının hakkıdır. Ne ABD Başkanı ne de başka birinin mazlum Afganistan halkının sermayesini ele geçirme hakkı vardır."
Muttaki, dondurulan varlıkların derhal serbest bırakılması gerektiğini vurgulayarak, söz konusu varlıkların Afganistan Merkez Bankasına ait olduğunu ve kişisel sermaye olmadığını hatırlattı.
Bununla birlikte ABD ile ilişkilerin iyiye gittiğine dikkati çeken Muttaki şöyle devam etti:
"ABD tarafından her gün bazı alanlarda izinler veriliyor ve ABD ile ilişkiler iyiye doğru gidiyor. ABD'nin artık Afganistan'a baskı uygulamaması ve ilişkilerin gelişmesi için diplomasi ve ortak anlayışı kullanması gerektiğini anlamasını umuyoruz.
Elhamdülillah, Afganistan dış güçlerden arındırılmıştır ve bağımsız bir politikaya sahiptir. Afganistan'ın politikası ekonomi odaklıdır ve bu nedenle tüm dünya ülkeleriyle iyi ilişkiler geliştirmek mümkündür."
Afganistan'da kadın hakları
Emirhan Muttaki, Afganistan'daki kadın haklarıyla ilgili soruya ise "ABD ve müttefikleri 20 yıldır Afganistan'da savaş halinde ve bu ülkede 40 yıldır savaş hakim oldu. Bu sorunlar her zaman vardı. Bu sorunlar gün geçtikçe çözülüyor. Üniversiteler açıldı. Üniversitelerde 42 bin kız ve erkek öğrencimiz var. Bazı alanlarda sorunlar çözüldü. Diğer sorunların çözümü için de çalışmalar sürüyor. İlerleyen zamanlarda iyi şeyler yapılmasını ve sorunların çözülmesini umuyoruz." yanıtını verdi.
Ülke dışındaki vatandaşlarını Afganistan'a davet eden Muttaki, "Türkiye'deki ve dünyadaki tüm Afganları büyük bir güvenle Afganistan'a gelmeye, evlerinde ve şehirlerinde sakin bir yaşam sürmeye davet ediyoruz. Bize karşı yapılan olumsuz propaganda nedeniyle ülkelerini terk edenlerin hepsi yavaş yavaş ülkelerine dönüyor." dedi.
Afganistan'da Ahmed Mesud gibi muhalif güçlerin varlığını reddeden Muttaki, "Afganistan'da muhalif güç yok, Afganistan dışında muhalif figürler elbette var. Onlara ülkelerine dönmeleri için mesaj gönderdik. Afganistan'ın yeni hükümetinin bu konuda bir sorunu yok. Afganistan İslam Emirliği olarak onları davet ettik ve tekrar davet edeceğiz." ifadelerini kullandı.
"Büyük projeler başlatmaya hazırız"
Afganistan'da büyük enerji projeleri geliştirmeye hazır olduklarını ve bu kapsamda Türkmenistan ile doğal gaz iletim projesi konusunu görüştüklerini aktaran Muttaki, Türkmenistan'ın Afganistan için en stratejik projelerden biri olarak görülen TAPI projesini başlatmaya hazır olduğunu kendilerine ilettiğini söyledi.
Muttaki, "Afganistan, Orta Asya ve Güney Asya'nın kavşağıdır ve herkes onu bir geçiş yolu olarak kullanır. "Afganistan güvenli ve emniyette ve biz Afganistan'ın süper güçlerin karşı karşıya geldiği bir yer değil, bağlantı, ekonomi ve bir anlayış merkezi olmasını istiyoruz." diye konuştu.
Taliban geçici hükümeti Bakan Vekili Muttaki, sözlerini şöyle tamamladı:
"Diplomasi sadece zayıf ülkeler için değil, büyük ülkeler için de bir zorunluluk olmalıdır. Ayrıca diplomasi, askeri eylem ve saldırganlık için değil, dünya güvenliği için kullanılmalıdır. ABD ve NATO dahil olmak üzere 50 ülke Afganistan'daydı ancak bunlar güvenliği sağlayamadı ve DEAŞ'ı kontrol edemedi.
Afganistan'ın yeni hükümeti Afganistan İslam Emirliği bu ülkede örnek bir güvenlik sağlarken, DEAŞ'ın merkezlerini ortadan kaldırdı. Dünya ülkeleri Afganistan ile iş birliği yapmalı, yeni hükümeti tanımalı ve Afganistan'ın varlıklarını serbest bırakması için ABD'ye baskı yapmalıdır. Dünya ile iyi etkileşim ve iyi ilişkiler istiyor ve bu mesajlarımıza olumlu yanıt verilmesini bekliyoruz."