Ankara
Rusya-Ukrayna savaşı dolayısıyla tahıl sevkiyatının duraksaması, savaş yüzünden insani yardımlardaki azalış ve bölgede terör örgütü Eş-Şebab'ın varlığı gibi sebeplerin yanı sıra uzun süren kuralık nedeniyle Somalililer, kıtlık endişesi yaşarken bazıları evlerini terk ederek farklı bölgelere göç ediyor.
Associated Press'in (AP) ülkenin güneyindeki göçmen kamplarından aktardığı bilgilere göre, Somalililer çok az yardım alırken, kampta bir günlük gıda olarak sadece pirinç ya da çay veriliyor.
Başta kadınlar ve çocuklar olmak üzere çoğu kamp sakini, komşularından yemek istiyor ya da aç uyuyor.
İki hafta önce Somali'nin kuzey ucundaki bir sahil kentinden yola çıkan 60 yaşındaki Mohamed Ahmed Diriye, gündelik işçi olarak çalışmayı bırakıp ülkenin diğer ucuna kaçmaya karar verdi.
1100 kilometre boyunca 4 ve 5 yaşlarındaki iki oğluyla zorlu bir yolculuk yapan Diriye, kaçmaya çalıştıklarını ancak aynı kuraklıkla burada da karşılaştıklarını söyledi.
Somali'de yaşanan kuraklıklara isim veriliyor
Somali'de kuraklıklar, getirdikleri acılardan dolayı çeşitli isimlerle adlandırılıyor. Ülkede 1970'lerde Prolonged (uzun süren) olarak adlandırılan kıtlık, 1980'lerde Cattle Killer (Sığır Katili), 5 yıl önce tüm ülkeye ulaşması nedeniyle Equal (Eşit), 10 yıl önce ise Famine (Kıtlık) olarak isimlendirildi.
Somaliler, mevcut kuraklığın hatırladıkları önceki kuraklıklardan daha kötü olduğunu belirtiyor. Şimdiki kıtlığa ise henüz bir isim verilmedi.
Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre, ülkede 5 yaşın altındaki yaklaşık 900 çocuk yetersiz beslenme nedeniyle tedavi altına alınırken, binlerce insan da hayatını kaybetti.
Kampta yardım aramak için günlerce veya haftalarca çıplak arazide yürüyen annelerden Adego Abdinur, düzinelerce hayvanı olduğunu ancak hepsini kaybettiğini söyledi.
Abdinur, 6 çocuğuyla hareket halindeki diğer binlerce insanla birlikte yardım söylentilerinin ardından 300 kilometre yol yürüdüğünü belirterek, "Açlıktan ölen çok sayıda çocuk gördük." dedi.
Eş-Şebab kontrolündeki bölgelerdeki 740 bin kişi yardıma muhtaç
Tahminen 740 bin kişi, terör örgütü Eş-Şebab'ın kontrolü altındaki bölgelerde yaşarken, insanların hayatta kalmak için kaçmaları gerekiyor.
Eş-Şebab'ın Somali'nin güney ve orta kesimlerini ele geçirmesi, 2011 kıtlığındaki ölümlere büyük katkıda bulunurken, bu bölgelere çok fazla yardım girmedi.
Söz konusu bölgelerden kaçanlar, önceden ikamet ettikleri Eş-Şebab'ın kontrolündeki bölgelerde yardım almadıklarını, aksine Eş-Şebab'ın ailelerin mahsulleri ve çiftlik hayvanları üzerindeki sert vergilendirmeye devam ettiğini dile getirdi.
Bir kadın ise Eş-Şebab'ın, ailesinin zaten yetersiz olan hasadının yüzde 50'sini vergilendirdiğini anlattı. Bir başkası da Eş-Şebab'ın haftalar önce hasta bir ebeveyni hükümet kontrolündeki şehre götürmeyi başaran akrabasını öldürdüğünü ifade etti.
Kamplarda kaynaklar oldukça kısıtlı
Öte yandan, kampta görev yapan insani yardım çalışanları, insanları tedavi etmek için sınırlı kaynakları kullanmak zorunda kaldıklarını, bunun da kuraklığın önüne geçme çabalarını zorlaştırdığını aktardı.
Kampta gıda bulmakta zorlanan onlarca çocuk, Dünya Gıda Programının (WFP) öğrenciler için bir öğle yemeği programı sunduğu ilkokula girmeye çalışıyor ancak okul çalışanları tarafından geri çevriliyor.
Kampların dışında yaşayan 60 yaşındaki esnaf Khadija Abdi İbrahim, tahıl satın alıp öğüterek keçi, koyun ve sığırlarını beslemeye çalışıyor.
İbrahim, yağ ve diğer ürünlerin fiyatının geçen yıldan bu yana iki katına çıktığını, bu nedenle yerinden edilmiş insanların WFP tarafından verilen kuponlarla yiyecek bulmasının zorlaştığını vurguladı.