İstanbul
Kaspersky Anti-drone İş Geliştirme Müdürü Vladimir Kleshnin, "Düzgün drone izleme sistemleri olmadan yasal ve güvenlik sorunlarını çözmek imkânsız olarak tanımlanıyor. Herhangi bir İHA'nın sapmayla kamu güvenliğini tehlikeye atıp atmadığını veya tehdidi etkisiz hale getirmek ve bir uçuşun yasa dışılığını kanıtlamak için uçuşa yasak bölgeleri ihlal edip etmediğini ayırt edebilmek çok önemlidir." dedi.
AA muhabirine açıklamalarda bulunan Kleshnin, sürekli büyüyen insansız hava araçları (İHA) pazarı ve tarımdan tıbba ve üretime kadar hayatın birçok alanında kullanılan drone'ların fütüristik cihazlar kategorisinden çıkarak hayatın içine entegre olduğunu söyledi.
Bu yıl haziran ayında duyurulan ve uzun süredir beklenen Amazon drone teslimat hizmetinin potansiyel olarak diğer e-ticaret şirketlerinin de önünü açtığına değinen Kleshnin, "Prime Air'in başarısıyla, diğer şirketler de Amazon'un deneyiminden yararlanacak ve kendi insansız nakliye hizmetlerini yakın gelecekte tanıtacak gibi gözüküyor. Drone teslimatının ulaşım için zaman ve maliyeti önemli ölçüde azalttığı göz önüne alındığında, bu teknoloji hızla günlük rutinimizin bir parçası haline gelebilir." diye konuştu.
Gelecek vaat eden sektörün potansiyel riskleri
Vladimir Kleshnin, İHA'ların yeteneklerinin tam olarak kesintisiz uçuş kabiliyetine sahip olması ve doğru konumlandırma ile donatılmış olması nedeniyle zaten yüksek seviyeye ulaştığına değinerek, drone teslimatı uygulamasının önündeki en büyük engellerin ise yasalar ve güvenlik faktörleri olduğunu anımsattı.
İnsansız hava araçlarının hala sıfırdan geliştirilmekte olan bir mevzuat gerektiren, yepyeni bir ulaşım türü olarak tanımlandığına dikkati çeken Kleshnin, "Kanun yapıcıların görevi, insansız hava araçlarının sahadaki durumun gerektirdiği güvenlik gereksinimlerini ihlal etmemesini sağlamak için İHA'lar ile diğer hava ve kara taşımacılığı arasında sorunsuz bir süreç yaratmaktır. Ayrıca tartışmalı olaylar için önceden hazırlanmış çözümler de gerekiyor." şeklinde konuştu.
Kleshnin, güvenliğin drone operasyonunun yasal yönleriyle de doğrudan bağlantılı olduğuna işaret ederek, ticari şirketler ve drone kullanan bireylerin bir İHA'nın diğer insanların güvenliğini tehdit etmediğini ve kuruluşların uçtuğu alanı olumsuz anlamda etkilemeyeceğini tasavvur eden planlar yapması gerektiğini söyledi.
Eğer bir cihazın kendi irtifasında, özel olarak tahsis edilmiş bir koridor boyunca uçuyorsa, drone operatörü İHA'nın o koridoru kullanmayacağından emin olunması gerektiğinin altını çizen Kleshnin, aksi takdirde diğer uçan araçlarla çarpışma olasılığının yüksek olduğunu anlattı.
Kleshnin, oluşabilecek ihlallerle ilgili de konuşarak, "Sahada ayrıca, bir sınırı yasa dışı bir şekilde ihlal etmeleri, önemli süreçlere (yolcu uçuşları gibi) müdahale etmeleri veya birini tehlikeye atmaları durumunda (İHA'nın itfaiyecilerin çalışmasını engellediği birden fazla durumda olduğu gibi) uçan nesneleri nazikçe etkisiz hale getirme fırsatları olmalıdır. İnsansız hava aracı avlayan kartalların henüz verimliliklerini kanıtlayamadıklarını düşünürsek, şimdi tek umudumuz teknolojik bir çözüm." ifadelerini kullandı.
"Drone izleme sistemleri olmadan yasal ve güvenlik sorunlarını çözmek imkânsız"
Düzgün drone izleme sistemleri olmadan yasal ve güvenlik sorunlarının çözmenin imkânsız olarak tanımlandığına işaret eden Vladimir Kleshnin, gökyüzünde İHA tespitinin kolay bir iş olmadığına vurgu yaptı. Kleshnin, "Sistem, farklı üreticiler veya gelişmiş drone meraklıları tarafından üretilen farklı teknik ve görsel özelliklere sahip dronları ayırt etmelidir. Teknoloji, ayrıca İHA'nın ticari veya tüketici uçuş amacını belirlemeli ve belirli bir bölgede izin verilip verilmediğini belirlemelidir. Tüm bunlar, hızlı hareket eden drone'a ayak uydurmak için anında yapılmalıdır." dedi.
Kleshnin, drone izleme ile ilgili bir başka yaklaşımın hiç kaydedilmemiş sayısız drone'u dikkate almak olduğuna değinerek bu nedenle tüm İHA sahiplerinin aniden cihazlarına bir biykın eklemelerini beklemenin zor olduğunu vurguladı.
İzleme teknolojilerinin verimliliğinin drone ekipmanına bağlı olmaması gerektiğine vurgu yapan Kleshnin, şunları söyledi:
"Bu tür bir ekosistem geliştirmek için daha fazla zamana ihtiyaç duyulsa da bu çok daha evrensel ve verimli olacaktır. Zaten hava sahasının korunması için bir çözüm geliştiren ve bu alanda çok sayıda buluşun patentini alan Kaspersky, şimdi de bu konsepti hayata geçirmek için çalışıyor.
Kaspersky, gelişmiş radyo frekansı algılama, radar algılama, lidar, akustik ve optik tarama dahil olmak üzere çeşitli izleme yöntemlerini birleştirirken, çeşitli koşullarda kullanılabilen bir teknoloji yaratıyor. Bir dronun türünü ve modelini bir saniyeden daha kısa sürede belirlemek ve tespit edilen İHA'ları sınıflandırmak için makine öğrenimi ve yapay sinir ağları da gereklidir. Sistem, yeni, ek sensörler ekleme veya dronları tespit etmek ve sınıflandırmak için birden çok donanım çözümüyle birleştirebilme yeteneği sayesinde esnekliğini koruyor ve ayrıca, hafif uçaklar için izleme ve kontrol sistemlerini entegre edebiliyor. Bu, kullanıcıların ağ izlemeyi zamanla daha geniş ve daha verimli hale getirmelerini sağlayacak."
Kleshnin, sivil insansız hava araçlarının hayatı daha kolay ve yaşanabilir hale getirmek için büyük bir potansiyele sahip olduğunu belirterek, ancak bu yeni endüstrinin yeni riskleri de beraberinde getirebileceğini anlattı. Günün değişen hava sahasının yeni güvenlik çözümlerini gerektirdiğine değinen Kleshnin, bunları geliştirmenin şu anda en son teknolojik edinimler kullanılarak çözülmekte olan iddialı bir görev olduğunu söyledi.