Üretildiği ülkelerde yaşanan don olayları, pandeminin getirdiği doğrudan ve dolaylı sıkıntılar, kahve fiyatlarını yükseltti. Bu etkenlere tüketimin ve taşıma maliyetlerinin artması da eklenince, 2021 yılının başında 30 TL olan kahvenin kilogram fiyatı, Aralık ayına gelindiğinde 200 TL'yi buldu.
Eskişehir'de esnafın kahve fiyat tarifelerinin yazılı olduğu pano da bu zamlara ayak uydurdu. Esnaflar, tarifelerine eskiden minimum 100 gramlık kahvenin fiyatını yazarken, şimdi 50 gram fiyatını da ekledi.
Eskişehir'de kahve satışı yapan esnaf Muhammed Arslan, yaklaşık 6-7 aydır kahvede fiyat artışının yaşandığını kaydetti. Fiyatların daha da artacak gibi gözüktüğünü ifade eden Arslan, “Satışı 50 grama kadar düşürdük, inşallah gramaj olarak daha aşağı düşmez. Bu kadarlık bir miktardan aşağı yukarı 6-7 fincan kahve çıkar. Vatandaş doğal olarak şaşırıyor, ama yapacak bir şey yok. Kahveye don vurduğundan dolayı süreç bu şekilde en az 4-5 ay daha böyle gidecek. Doların düşmesi biraz daha fiyatların artmamasını sağlar” sözlerini kullandı.
“Don olayı, talep artışı ve navlun ücretleri fiyatları arttırdı”
Kahve fiyatlarındaki sadece doların etken olmadığını, arz talep olayına göre de değiştiğini belirten aktar Koray Özkılıç, şu andaki yükselişin sebebinin dolardan ziyade, kahvenin çıktığı yer olan Brezilya'da ağaçların don görmesi ve dolayısıyla ürünün az olmasından kaynaklandığını ifade etti.
Yeni ürünün en yakın Mart'ın sonunda veya Nisan'da Türkiye'ye gelebileceğinin öngörülmesinin de fiyat artışının bir sebebi olduğunu dile getiren Özkılıç, “Maalesef küresel bazda Çin'den, Brezilya'dan Endonezya'dan Türkiye'ye gelen bir konteynerin taşıma maliyeti 5 bin dolar gibiyken, şu an bu fiyat 20 bin dolara kadar çıkmış durumda. Aşırı şekilde tüketimin artması ve malın taşınmasındaki ücretin çoğalmasından kaynaklanan fiyat artışı yaşanıyor. Navlun fiyatı arttı. Yüzde 200-300 artış ister istemez ürünün maliyet fiyatına yansıyor. ‘Kahve fiyatları 200 TL'yi geçecek' diye daha önce de belirtmiştik. İnşallah Mart'ın sonuna kadar 200'ü geçmeden yeni ürüne kavuşuruz” diye konuştu.
“Paket kâğıtların da maliyeti yükseldi”
Direkt üründen ziyade diğer maliyetlerin de kahve fiyatları üzerinde etkisi olduğunu vurgulayan Özkılıç, “Göz ardı edilmemesi gereken bir nokta da kullandığımız, ürünün hava almasını engelleyen alüminyum paket kâğıtların da fiyatlarının artması. Örneğin 30-35 TL iken şu anda 100 TL'ye kadar arttı. Bu da ürün fiyatının artmasına neden oldu. Çünkü kahveyi çektiğin zaman hemen ikram etmiyorsun, mecburen 100, 200 gramlık paketlere koyuyorsun. Bu da bir etken” dedi.
Mısra Ezginur Göçer - Kazım Ulusoy