Avrupa'nın en büyüğü olan Zaporijya Nükleer Santrali yakınlarında Ukrayna-Rusya askerleri arasındaki çatışmaların nükleer felakete yol açabileceği endişesi giderek artıyor. Santralin yakınlarında devam eden çatışmalar ve çevresinde çıkan yangınların ardından tesisin elektrik bağlantısının kesilmesi sonrası açıklama yapan AB Dış ilişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell durumu endişe verici olarak nitelendirdi. Sosyal medya hesabından Rusya'ya seslenen Borrell, "Zaporijya Nükleer Santrali çevresindeki durum son derece endişe verici. Rusya, hasarlı elektrik hatlarının onarımını yapmalı ve Ukrayna elektrik şebekesine tam bağlantıyı yeniden sağlamalıdır. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) yetkililerinin tesise girişine izin verilmelidir" dedi.
Zaporijya Nükleer Santrali'nin ulusal elektrik şebekesiyle bağlantısı ilk kez kesildi
Ukrayna Devlet Nükleer Enerji Şirketi Energoatom tarafından yapılan açıklamada, Avrupa'nın en büyük nükleer santrali olan Zaporijya Nükleer Santrali'nin çalışan son iki reaktörünün yakınlarındaki yangınlar nedeniyle nükleer santrali şebekeye bağlayan elektrik hatlarının zarar gördüğü bu nedenle ulusal elektrik şebekesiyle bağlantısının kesildiği aktarılmıştı. Santralin ulusal elektrik şebekesiyle bağlantısının tarihte ilk kez kesildiği vurgulanan açıklamada, “Böylece, (Rusların) eylemleri, santralin elektrik şebekesinden tamamen ayrılmasına neden oldu. Santral tarihinde bir ilk” denilmişti.
UAEA tarafından yapılan açıklamada ise, santrale elektrik arzının günün ilerleyen saatlerinde yeniden sağlandığı aktarılarak, "Ukrayna UAEA'ya Zaporijya Nükleer Santrali'nin gün içinde en az iki kez elektrik hattıyla bağlantısını kaybettiğini, ancak şu anda tekrar açık olduğunu söyledi” denildi.Zaporijya Nükleer Santrali'nin 6 nükleer reaktörü ve 5 bin 700 megavat-saat elektrik üretim kapasitesi bulunurken, santral Ukrayna'daki toplam elektriğin yüzde 20'sini sağlıyor.
Dünyanın gözü nükleer santralde
Dünya liderleri ve uluslararası toplum son günlerde Rusya'ya nükleer santralin kontrolünü Ukrayna'ya devretmesi için çağrıda bulunurken, santralin hızlı şekilde UAEA müfettişleri tarafından denetlenmesini istiyor. Birleşmiş Milletler (BM), UAEA müfettişlerinin santrali ziyaretini kolaylaştırmaya yardım etmeyi teklif ederken, Rusya müfettişlerin tesise Ukrayna yerine Rus kontrolündeki bölge üzerinden seyahat etmesi konusunda ısrar ediyor. UAEA Başkanı Rafael Grossi ise daha önce Ukrayna ve Rusya'nın BM personelinin nükleer santraldeki durumu denetlemesi konusunda anlaştıklarını ifade etmişti.