ABD Temsilciler Meclisi'nde 3 Ocak salı günü başlayan 2 yıllık yasama sürecinde başkan seçimi krizi damgasını vurdu. ABD Kongresi'nin alt kanadı olan Temsilciler Meclisi'nde yapılan başkanlık seçimlerinde 3 tur oylamanın ardından sonuç alınamadı.
Ülkede 8 Kasım 2022 tarihinde yapılan seçimler sonucunda Cumhuriyetçilerin Temsilciler Meclisi'ndeki 435 koltuktan 222'sini kazanarak çoğunluğu ele geçirmesi ve meclis başkanı adayı çıkarma hakkını elde etmesinin ardından salı günü açılan mecliste, 3 tur oylamada başkanlık seçimi için gerekli olan 218 oyu alan çıkmadı. Seçimlerde yarışan 6 aday arasından Kevin McCarthy ve Hakeem Jeffries ön plana çıkarken bir diğer aday olan Jim Jordan'ın kendi seçmenlerinden McCarthy'e destek olmaları çağrısında bulunmasına rağmen 20 oy alması dikkat çekti.
İlk tur oylamada demokratların desteklediği Hakeem Jeffries 212, Kevin McCarthy 203 ve diğer 4 aday toplam 19 oy alırken, bir diğer aday Jim Jordan ikinci turun öncesinde konuşma yaparak partisini McCarthy'nin etrafında toplanmaya çağırdı. Ancak buna rağmen ikinci tur oylamada McCarthy beklenen desteği göremedi. İkinci tur sonucunda Jeffries ve McCarthy'nin oylarında bir değişiklik olmazken diğer 19 oyun tamamının Jim Jordan'a gittiği görüldü.
Bunun üzerine McCarthy'i destekleyen ve ismi belirtilmeyen cumhuriyetçi bir milletvekilinin, bazı seçmenlerden iki turun ardından başkan seçmekte zorlandığı için partilerinin “aptal göründüğü” yorumu aldıklarını açıkladığı bildirildi.
Üçüncü turda da sonuç alınamadı
Yapılan üçüncü tur oylamada da büyük bir değişiklik gerçekleşmedi. Jeffries yine 212 oy alırken McCarthy ise 1 oyunu daha Jordan'a kaptırarak 202 oy aldı. Böylelikle Jordan, McCarthy'e destek çağrısı yapmasına rağmen üçüncü turda 20 oy almış oldu.
Yapılan 3 tur seçimin ardından Temsilciler Meclisi Başkanı seçilemeyince, oturuma çarşamba günü öğleden sonra devam edilmek üzere ara verildi.
Meclisteki demokratların Hakeem Jeffries'i desteklediği ve cumhuriyetçilerin oylarının ise 2 aday arasında bölündüğü seçim, cumhuriyetçi partide bir nevi parti içi muhalefet örneği olarak yorumlandı. Oylarını partisindeki milletvekillerinden alan Kevin McCarthy gazetecilere yaptığı açıklamada “Kazanana kadar buradayız.” sözlerini kullanırken, 19 cumhuriyetçi milletvekilinin kendisine karşı oy kullanmasına rağmen meclis başkanlığı yarışından vazgeçmeyeceğini ifade etti.
ABD tarihinde bu olay, 1923 yılında gerçekleşen seçimlerin ardından 100 yıl sonra ilk kez Meclis Başkanı'nın birinci turda belirlenemediği seçim oldu. Ülke tarihinde yapılan en uzun Temsilciler Meclisi Başkanlık seçimi ise Aralık 1855 ile Şubat 1856 arasında gerçekleşmiş, 2 ay süren seçimde başkanın belirlenmesi için 133 tur oylama yapılmıştı.
ABD yasaları gereği, başkan seçilmeden Temsilciler Meclisi'ndeki milletvekillerinin yemin ederek göreve başlamalarının mümkün olmadığı belirtiliyor.
Saim Sevinç